[VIDEO]
In alle anonimiteit is het 100-jarig bestaan van de lopende band aan ons voorbij gegaan. Er is sinds 1913 flink wat veranderd.
Of
Seat in dit kader hun ‘productiestadia video’ heeft geplaatst weet ik niet. Het is wel een interessant filmpje van twee en een halve minuut (dat kan je concentratiespanne nog wel aan). Zij hebben namelijk verschillende GoPro camera’s in en rondom een Leon op de productieband geplaatst. Waar het groffe werk wordt verricht door robots, geeft het mooi weer hoeveel handwerk er eigenlijk nog zit in de productie van een auto.
Henry Ford
Waar het natuurlijk allemaal mee begon is de Model T, oftewel de Thin Lizzy van
Ford: De eerste massageproduceerde auto die massaconsumptie heeft mogelijk gemaakt. We noemen dit sindsdien ‘Fordisme’. Ook al wordt er soms flink geschopt tegen de huidige consumptiemaatschappij, dankzij dit Fordisme leven we momenteel in welvaart. En kunnen we auto’s rijden.
Colt
Wereldwijd wordt geclaimd dat Henry Ford de uitvinder van de lopende band is, maar officieel is dat niet zo. Ook al kwamen in de auto-industrie nooit eerder onderdelen naar werknemers toe in plaats van andersom, het door Ford gebruikte systeem van assemblage aan een band werd al eerder in de 19de eeuw gebruikt door Samuel Colt. Jawel, de Colt van de revolvers.
Uitbuiting en intimidatie
Ford kreeg het voor elkaar om goedkoper en meer te produceren dan de concurrentie. Iedere werknemer had een eigen taak, zoals je nu nog steeds ziet in autofabrieken. Dat streven naar efficiëntie had overigens een behoorlijke keerzijde voor de werknemers aan de lopende band. Ford nam boksers en ex-criminelen in dienst om als opzichters en oversten aan de slag te gaan. Op deze manier durfden de fabrieksarbeiders niet te muiten, hoe erg zij ook werden geïntimideerd en uitgebuit.
Indrukwekkend is het wel voor die tijd. Op het hoogtepunt produceerden de lopende banden van Ford 10.000 auto’s per dag, of 2 miljoen per jaar. Een exemplaar van de T Ford kostte omgerekend ongeveer €250,-. Je koopt er tegenwoordig niet eens een fiets voor.